- eduardo@conchasbrasil.org.br
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Atomicus inopinatus Simone & Rolán, 2021 Tamanho médio: 0.7 - 1.0 mm Habitat: em folhas mortas, em pequeno rio Profundidade: ~0.5 m Ocorrência: Goiás Localidade tipo: Serra dos Veadeiros, Goiás Nome original: Atomicus inopinatus Simone & Rolán, 2021 Etimologia: o nome da espécie deriva da palavra grega "tomikos", que significa corte, precedida pelo prefixo “a”, um negativo. O termo significa “não divisível”, uma alusão ao seu pequeno tamanho Zoobank: urn:lsid:zoobank.org:act:BDF23509-C2A9-4D67-AE70-A25C49AA28CA Fotos: Simone & Rolán, 2021: Museu de Zoologia de São Paulo, PARATYPE MZSP 151667, 0.98 mm Figura: Simone & Rolán, 2021: Conchas e detalhes anatômicos, Holótipo e parátipos - Museu de Zoologia de São Paulo Fontes: Descrição original: Simone,...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Dyris amazonicus (F. Haas, 1949) Tamanho médio: 6 mm Ocorrência: Pará Localidade tipo: Pará, Belterra, Rio Tapajós Profundidade: 6 m Nome original: Potamopyrgus (Potamopyrgus) amazonicus F. Haas, 1949 Sinônimos: Tryonia amazonica (F. Haas, 1949); Lyrodes amazonicus (Hass, 1949) Comentários: Segundo Wesselingh,2000: "os depósitos do Mioceno na Amazônia Ocidental (Peru, Colômbia e Brasil) chamados de Formação Pebas e/ou Formação Solimões são conhecidas por suas faunas de moluscos endêmicos excepcionalmente bem preservadas. A fauna de Pebas é dominada por dois grupos: hidrobiídeos cocliopinos e paquidontinos corbulídeos. A maioria dos gêneros que dominam a fauna de Pebas são considerados extintos (Nuttall, 1990). No entanto, uma fauna de moluscos recente descrita por Haas (1949) do baixo rio Tapajós, na...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia apua Simone & Rolán, 2021 Tamanho médio: ~4 mm Habitat: em nascente de água quente, próximo a um riacho Profundidade: ~0.5 m Frequência: Raro Ocorrência: Goiás Localidade tipo: Chapada dos Veadeiros, Goiás Etimologia: O nome é uma latinização da língua Guarani, a palavra apu’a, que significa arredondado, e alusão ao contorno da concha Zoobank: urn:lsid:zoobank.org:act:D6015FB3-8FD3-4EAE-81F7-8EC251756317 Foto: Simone, L. R. L.; Rolán, E. (2021): Museu de Zoologia de São Paulo PARATYPE MZSP 97861 Figura: Simone & Rolán, E. (2021): Características anatômicas de Heleobia apua, PARATYPE MZSP 97861; HOLOTYPE MZSP 144664; PARATYPE MZSP 144665 Fontes: Descrição original: Simone, L. R. L.; Rolán, E. (2021). A new genus and three...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia australis (A. d'Orbigny, 1835) Tamanho médio: 6 mm Ocorrência: litoral do Brasil do Estado de Pernambuco até a Patagônia Argentina Localidade tipo: "littoral from Tiuma" Nome original: Paludina australis A. d'Orbigny, 1835 Sinônimos: Littoridina australis (A. d'Orbigny, 1835) Subespécies: (1) Heleobia australis australis (A. d'Orbigny, 1835); (2) Heleobia australis crassa M. Gaillard, 1974; (3) Heleobia australis nana (Er. Marcus & Ev. Marcus, 1963) Fotos: (1) NMR 78023, Argentina, Buenos Aires, 5.8mm, créditos: Joop Trausel & Frans Slieker Fontes: Descrição original: (como Paludina australis A. d'Orbigny, 1835) Orbigny, A. d'. (1835). Synopsis terrestrium et fluviatilium molluscorum, in suo per Americam meridionalem itinere collectorum. Magasin de Zoologie. 5(61): 1-44., disponível online em https://www.biodiversitylibrary.org/page/2633132 página(s): 30 Descrição original: (como Littoridina...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia brucutu Simone & Oliveira, 2021 Tamanho médio: ~ 2.5 mm Habitat: tem uma distribuição restrita, conhecido apenas de um pequeno trecho do rio Pratinha Frequência: Raro Ocorrência: Bahia Localidade tipo: Bahia, Iraquara, Lagoa da Pratinha, Rio Pratinha Altitude: 642 m Etimologia: O nome está em aposição e refere-se ao nome do peixe predador mais conhecido, Astyanax brucutu Zoobank: http://zoobank.org/B8DB24F5-FBA3-4062-89E7-A31BB559F087 Fotos: Simone & Oliveira, 2021: Museu de Zoologia de São Paulo: PARATYPE com 3 cápsulas de ovos, com embriões dentro, 2.1 mm Figura: Simone & Oliveira, 2021: Características anatômicas de Heleobia brucutu: (1‑12) PARATYPES MZSP 151289 (L = 2.6 mm); (13‑15) HOLOTYPE, SEM (L = 2.7 mm); (16-17) PARATYPE com 3...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia charruana (A. d'Orbigny, 1841) Tamanho médio: 5 mm Ocorrência: costa dos Estados de São Paulo, Paraná, Santa Catarina, Rio Grande do Sul e Uruguai Localidade tipo: Rio Grande do Sul Nome original: Paludina (Paludestrina) charruana A. d'Orbigny, 1841 Sinônimos: Littoridina charruana (A. d'Orbigny, 1841) Fotos: (1) Naturalis Biodiversity Center, RMNH.MOL 461928, 5.8mm; (2) NMR 82393, 5mm, créditos Joop Trausel & Frans Slieker Fontes: Descrição original: (como Paludina (Paludestrina) charruana A. d'Orbigny, 1841) Orbigny, A. D. d'. (1834-1847). Voyage dans l'Amérique méridionale (le Brésil, la république orientale de l'Uruguay, la République argentine, la Patagonie, la république du Chili, la république de Bolivia, la république du Pérou), exécuté pendant les années 1826, 1827, 1828, 1829, 1830,...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia iguassu Simone, 2021 Tamanho médio: 2,4 mm Habitat: em curso de água doce, no fundo lodoso, sob as folhas Frequência: Raro Ocorrência: Paraná, Foz do Iguaçu Localidade tipo: Parque Nacional de Iguaçú, na fronteira entre Brasil e Argentina Etimologia: nome da espécie é referência à localidade tipo, o Parque Nacional de Iguaçú, que se pronuncia "iguassu" Fotos: Simone, L. R. L. (2021): Museu de Zoologia de São Paulo, HOLOTYPE MZSP 151282 Figura: Simone, L. R. L. (2021): (27–30) HOLOTYPE MZSP 151282, 2.35 mm; (31) PARATYPE MZSP 151283, 2.37 mm Fontes: Descrição original: Simone, L. R. L. (2021). Freshwater micro-gastropods from the Iguaçu National Park, Brazil: two new...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Heleobia pukua Simone & Rolán, 2021 Tamanho médio: ~ 4 mm Habitat: em nascente de água quente, próximo a um riacho Frequência: Raro Ocorrência: Goiás Localidade tipo: Goiás, Chapada dos Veadeiros, Colinas do Sul Etimologia: O nome é uma latinização da palavra "puku", na língua nativa Guarani, que significa alongado, longo, uma alusão ao contorno da concha Zoobank: urn:lsid:zoobank.org:act:3638E295-7514-4A39-99E7-35DFAC22D384 Foto: Simone, L. R. L.; Rolán, E. (2021): Museu de Zoologia de São Paulo, PARATYPE MZSP 97863, 4.39 mm Figura: Simone, L. R. L.; Rolán, E. (2021): Características anatômicas de Heleobia pukua: PARATYPE MZSP 97863 (L = 4.39mm); HOLOTYPE (L = 4.28 mm); PARATYPE MZSP 97863 Fontes: Descrição original: Simone,...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina bertoniana Pilsbry, 1911 Tamanho médio: 4 mm Ocorrência: Brasil, Paraguai Localidade tipo: Puerto Bertoni, Paraguai Nome original: Littoridina bertoniana Pilsbry, 1911 Fotos: (1) The Academy of Natural Sciences, Philadelphia: LECTOTYPE ANSP 103045, Ihering, H. von. Princeton Expedition, coletor Bertoni, A. W., 1910 Fontes: Descrição original: Pilsbry, H. A. (1911). Non-marine Mollusca of Patagonia. In: Scott, W.B. (Ed.) Reports of the Princeton University Expeditions to Patagonia, 1896-1899. Volume III, 2. Zoology. Princeton University, Princeton, N.J.; Schweizerbart'sche Verlagshandlung, Stuttgart, pp. 513-633, pls 38-47 + 5. , disponível online em https://www.biodiversitylibrary.org/page/23493634 página(s): 559 MolluscaBase: https://www.molluscabase.org/aphia.php?p=taxdetails&id=531840
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina inconspicua Haas, 1938 Tamanho médio: 2 mm Habitat: em curso de água doce, no fundo lodoso, sob as folhas Frequência: Raro Ocorrência: Pernambuco, Alagoas Localidade tipo: Lagoa do Norte, Alagoas Nome original: Littoridina inconspicua Haas, 1938 Fotos: (1) Senckenberg Natural History Museum, Frankfurt: HOLOTYPE SMF 24381, Lagoa do Norte, Alagoas, Brasil, 1.9mm Fontes: Descrição original: Haas, F. (1938). Neue Binnen Mollusken aus Nordost Brasilien. Archiv für Molluskenkunde. 70: 46-51., disponível online em https://www.zobodat.at/pdf/Archiv-fuer-Molluskenkunde_70_0046-0051.pdf página(s): 51, fig. 10 Clark Lima, L.; Souza, C. P. D. (1990). Ocorrência de um hidrobióide (Mollusca: Mesogastropoda) nos municípios de Pedro Leopoldo e Lagoa Santa, MG, Brasil. Revista do Instituto de Medicina Tropical de São Paulo. 32(2): 86-90., disponível online em https://doi.org/10.1590/s0036-46651990000200004 Simone,...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina manni F. Baker, 1914 Tamanho médio: 3 mm Ocorrência: Rio Grande do Norte, Pernambuco, Alagoas Localidade tipo: Lagoa Papari, Rio Grande do Norte Nome original: Littoridina manni F. Baker, 1914 Fotos: (1) The Academy of Natural Sciences, Philadelphia: LECTOTYPE ANSP 130701, "North bank of the chief affluent of the Papary Lake, near its mouth" Fontes: Descrição original: Baker, F. (1914 ["1913"]). The land and fresh-water mollusks of the Stanford Expedition to Brazil. Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 65(3): 618-672., disponível online em https://www.biodiversitylibrary.org/page/26307597 página(s): 658 Clark Lima, L.; Souza, C. P. D. (1990). Ocorrência de um hidrobióide (Mollusca: Mesogastropoda) nos municípios de Pedro Leopoldo e Lagoa Santa, MG, Brasil. Revista do...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina nana Er. Marcus & Ev. Marcus, 1963 Tamanho médio: 3 mm Ocorrência: Cananeia, São Paulo; Lagoa dos Patos, Rio Grande do Sul Localidade tipo: Porto Novo, Brasil Nome original: Littoridina australis nana Er. Marcus & Ev. Marcus, 1963 Fotos: (1) The Academy of Natural Sciences, Philadelphia: LECTOTYPE ANSP 305214, Marcus, E., 1961 Fontes: Descrição original: nd Clark Lima, L.; Souza, C. P. D. (1990). Ocorrência de um hidrobióide (Mollusca: Mesogastropoda) nos municípios de Pedro Leopoldo e Lagoa Santa, MG, Brasil. Revista do Instituto de Medicina Tropical de São Paulo. 32(2): 86-90., disponível online em https://doi.org/10.1590/s0036-46651990000200004 MolluscaBase: https://www.molluscabase.org/aphia.php?p=taxdetails&id=725731
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina pusilla F. Haas, 1949 Tamanho médio: 2 mm Ocorrência: Pará, Amazonas Localidade tipo: Pará, Lago do Tostão Nome original: Littoridina pusilla F. Haas, 1949 Fotos: (1) Field Museum of Natural History, Chicago: HOLOTYPE FMNH 29205, Lago do Tostão, coletor: Harald Sioli, 16.vii.1946 Fontes: Descrição original: Haas, F. (1949). On freshwater mollusks from the Amazonian region. Anales del Instituto de Biología Universidad México. 20 (1/2): 301-314 Clark Lima, L.; Souza, C. P. D. (1990). Ocorrência de um hidrobióide (Mollusca: Mesogastropoda) nos municípios de Pedro Leopoldo e Lagoa Santa, MG, Brasil. Revista do Instituto de Medicina Tropical de São Paulo. 32(2): 86-90., disponível online em https://doi.org/10.1590/s0036-46651990000200004 MolluscaBase: https://www.molluscabase.org/aphia.php?p=taxdetails&id=1644046
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Littoridina siolii F. Haas, 1949 Tamanho médio: 5 mm Ocorrência: Pará Localidade tipo: Pará, Remanso, Rio São Manoel Nome original: Littoridina siolli F. Haas, 1949 Etimologia: o nome da espécie é uma homenagem ao agrônomo e pesquisador Harald Sioli (1910-2004), quem coletou o material tipo em 1941 Fotos: (1) Field Museum Natural History: HOLOTYPE FMNH 29195, Pará, Remanso, Rio São Manoel, 6.v.1941, coletor H. Sioli Fontes: Descrição original: Haas, F. (1949). On freshwater mollusks from the Amazonian region. Anales del Instituto de Biología Universidad México. 20 (1/2): 301-314 Clark Lima, L.; Souza, C. P. D. (1990). Ocorrência de um hidrobióide (Mollusca: Mesogastropoda) nos municípios de Pedro Leopoldo e Lagoa Santa, MG, Brasil. Revista do Instituto...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Sioliella effusa F. Haas, 1949 Tamanho médio: 7 mm Ocorrência: Pará Localidade tipo: Pará, Belterra, Rio Tapajós Profundidade: 6 m Nome original: Sioliella effusa F. Haas, 1949 Comentários: Segundo Wesselingh,2000: "os depósitos do Mioceno na Amazônia Ocidental (Peru, Colômbia e Brasil) chamados de Formação Pebas e/ou Formação Solimões são conhecidas por suas faunas de moluscos endêmicos excepcionalmente bem preservadas. A fauna de Pebas é dominada por dois grupos: hidrobiídeos cocliopinos e paquidontinos corbulídeos. A maioria dos gêneros que dominam a fauna de Pebas são considerados extintos (Nuttall, 1990). No entanto, uma fauna de moluscos recente descrita por Haas (1949) do baixo rio Tapajós, na Amazônia Central (Brasil), contém duas espécies": Sioliella effusa e Dyris amazonicus que parecem...
CLASSE: GASTROPODA: TERRESTRE FAMÍLIA: COCHLIOPIDAE ESPÉCIE: Spiripockia punctata Simone, 2012 Tamanho médio: ~5 mm Habitat: Caverna Ocorrência: conhecido somente na localidade tipo Localidade tipo: carste da Serra do Ramalho, Bacia do Rio São Francisco, Bahia Foto: Simone, 2012. Museu de Zoologia de São Paulo: HOLOTYPE MZSP 105000; 4,6 mm Figura: Simone, L. R. L. (2012): (1-3) HOLOTYPE (H 4.6 mm); (4-5) PARATYPE MZSP 104435 2♀ com o espécime extraído (H 3.3 mm); (6-7) Opérculo do HOLOTYPE; (8-9) PARATYPE jovem; (10-11) PARATYPE 6♀, (H 3.4 mm) Fontes: Descrição original: Simone, L. R. L. (2012). A new genus and species of cavernicolous Pomatiopsidae (Mollusca, Caenogastropoda) in Bahia, Brazil. Papeis Avulsos de Zoologia (São Paulo). 52(40): 515-524.,disponível online em http://www.scielo.br/pdf/paz/v52n40/a01v52n40.pdf Simone,...